China's dubbele rol in de klimaattransitie: bedreiging of kans?
» China is de grootste CO2-uitstoter ter wereld, maar ook een sleutelspeler in de groene technologie en klimaatneutrale inspanningen
» De Inflation Reduction Act uit de VS, de Europese Green Deal, en China’s voortrekkersrol in cleantech geven de klimaattransitie een stevige impuls
China: hinderpaal of aanjager voor de globale 29 klimaattransitie?
China is op dit moment de grootste CO2-uitstoter van alle landen ter wereld, goed voor maar liefst 31% van de wereldwijde uitstoot. Ter vergelijking, dat is meer dan twee keer zoveel als de VS (14%) en bijna vier keer zoveel als de EU (8%). Ondanks deze cijfers zien we geregeld nieuwsberichten voorbijkomen over nieuwe kolencentrales die in China worden gebouwd. Rijst dan de vraag: levert China wel genoeg inspanningen om klimaatneutraal te worden? Worden onze inspanningen tenietgedaan als de Chinese emissies blijven toenemen? En kunnen zij verantwoordelijk gehouden worden voor de klimaatverandering? De realiteit is echter genuanceerder dan dit. Het is tijd voor wat duiding.
“Made in China”: we importeren een deel van onze CO2voetafdruk
Wanneer we de uitstootcijfers per inwoner bekijken, kan de Chinese uitstoot enigszins worden gerelativeerd. De gemiddelde Chinees stoot 8 ton CO2 per jaar uit, terwijl de gemiddelde Belg verantwoordelijk is voor 8,2 ton. Ter vergelijking, de gemiddelde Europeaan zit op 6,3 ton, iemand uit de VS op bijna 15 ton en de wereldburger gemiddeld op 4,7 ton CO2.
Deze cijfers geven evenwel niet het volledige beeld. Typisch rapporteren we enkel de emissies voortvloeiend uit eigen productie. Echter, in de Westerse wereld hebben we in de laatste decennia steeds meer CO2-intensieve productieactiviteiten ver- plaatst naar landen zoals China en India, ondanks dat we de eindproducten nog steeds consumeren. Voor een accuraat beeld van de CO2-voetafdruk van een regio is het essentieel te kijken naar CO2-consumptie waarbij wordt gerekend met zowel import als export van CO2. De volgende figuur illustreert welk percentage van de geproduceerde emissies geïmporteerd of geëxporteerd wordt. De EU-27 en de VS importeren meer CO2 via goederen dan ze exporteren: 22,4% van de emissies geproduceerd op Europese bodem wordt netto geïmporteerd, bovenop de eigen geproduceerde CO2-uitstoot. Voor China en India is dit andersom: in 2020 exporteerden zij respectievelijk netto 8,4% en 6,9% van hun geproduceerde CO2-uitstoot.
Klimaat als economische positionering voor China
Het wordt almaar duidelijker dat China de klimaattransitie ook ziet als een enorme economische kans. Hoewel dit de concurrentiepositie van Europese bedrijven kan bedreigen – vooral in sectoren zoals zonne-energie, waar Europese bedrijven al de gevolgen ondervinden van de (tijdelijke) overcapaciteit in China die hun winstgevendheid drukt – biedt dit ook voordelen voor de wereldwijde transitie. Niet alleen produceert China een groot deel van de “groene producten”, het land is ook een grootverbruiker ervan. In 2022 waren bijvoorbeeld circa 30% van de nieuw verkochte auto’s in China elektrisch. Ter vergelijking, in de EU was dit percentage 13,4% en in België 16%. Voor de energietransitie zijn natuurlijk grondstoffen nodig, en ook op dat vlak is China een belangrijke speler.
China ziet onmiskenbaar kansen in de klimaatsector en is gebaat bij een versnelde transitie. Dit is geen reden tot zorg. Sterker nog, het betekent dat deze wereldmacht eerder een stimulans zal zijn voor de klimaattransitie dan een hindernis. Met China als voortrekker in cleantech, gecombineerd met de Inflation Reduction Act uit de VS en de Europese Green Deal, krijgt de transitie wereldwijd een stevige impuls. Wat cruciaal is voor Europa, is dat we ons niet fixeren op de mogelijke bedreigin- gen van de IRA. Eveneens moeten we vermijden dat we in een reflex van paniek belanden waarbij een subsidierace ontstaat tussen bedrijven en lidstaten. Laten we in plaats daarvan onze expertise en marktkennis benutten om hoogwaardige producten en diensten te ontwikkelen, waardoor we op lange termijn een sterke positie kunnen innemen in deze opkomende sector!
Kristof Eggermont
Kristof Eggermont studeerde in juni 2018 af aan de Universiteit Antwerpen als Master in Handelsingenieur. Vervolgens vervoegde hij in september 2018 het consultancy-team bij Econopolis, waar hij zich toelegt op projecten met een focus op klimaat en energie. In de afgelopen jaren bestudeerde Kristof o.a. de haalbaarheid van energie-eilanden voor de Belgische kust en was hij betrokken bij de opmaak van het klimaatplan van Gent. In december 2022 verscheen zijn boek “De Klimaatschok - 20 oplossingen voor burgers, bedrijven en overheid “, geschreven met collega's Geert Noels en Yanaika Denoyelle. Het boek beschrijft hoe we deze urgente crisis kunnen aanpakken en aanwenden om België welvarender te maken en schetst een realistisch beeld van een mooie toekomst.