Marktenupdate Q3-2023
Een kwartaal van hoogtes en laagtes
Het derde kwartaal van 2023 verliep in drie fasen. Juli startte met sterke prestaties van risicovolle activa, met name aandelen. Maar net toen beleggers comfortabeler werden met risico, volgde een correctie in augustus. Het kwartaal sloot somber af, waarbij slechts enkele aandelen standvastig bleven.
Deze wispelturigheid had voornamelijk een macro-economische oorsprong. In de VS zorgden enerzijds sterke economische data en betere bedrijfsresultaten, en anderzijds hogere rentevoeten, voor wisselende marktbewegingen. De enige stabilisatie in augustus kwam na matige werkgelegenheidscijfers en een mildere houding van de Fed in Jackson Hole (een jaarlijkse bijeenkomst van alle wereldlei- ders van centrale banken), wat hint naar een mogelijke rentepiek. Fed-voorzitter Jerome Powell gaf hierover eind september echter geen bevestiging. Zelfs technologieaandelen, waaronder de ‘magnifieke zeven’ van 2023 (de 7 grootste en allesbepalende techbedrijven), kenden meer schommelingen dit kwartaal. De recente daling van de beurskoers van Nvidia, hét AI-aandeel bij uitstek, toont dat de markt nu tastbare AI-resultaten verwacht.
In Europa bleef de ECB de rente verhogen vanwege de hardnekkige hoge inflatie, en dat ondanks verzwakkende economische cijfers. Hoewel de bedrijfsresultaten beter uitvielen dan verwacht, anticipeert de markt op een economische vertraging. De vrees voor “stagflatie” hangt in de lucht. De recente stroom aan negatief nieuws uit Duitsland, voorheen de industriële motor van Europa, heeft de zorgen verergerd. Het land kampt met uitdagingen variërend van hoge energieprijzen en zwakke binnenlandse vraag tot geopolitieke zorgen en beperkte bedrijfsinnovatie. De waarderingskloof tussen Europese en Amerikaanse aandelen vergroot, en beleggers deden massaal Europese aandelen van de hand.
Op sectorniveau toonde het derde kwartaal een voortzetting van de trends vanaf het begin van het jaar. Opmerkelijk was de scherpe correctie in het thema ‘klimaat’. Hogere rentevoeten remmen investeringen in hernieuwbare energie af, terwijl leveranciersketens verstoord blijven door grondstofprijsvolatiliteit en (geo-)politieke interventies. Daarnaast toonden beleggers zich nerveus over de verandering in de politieke wind. Populisten, van Duitsland tot de VS, voerden hun oppositie tegen de energietransitie op. En zelfs een centrist zoals Rishi Sunak in het Verenigd Koninkrijk schaalde zijn ambities terug. Er zat zeker wat lucht (no pun intended) in wind-gerelateerde aandelen. Maar de bredere klimaatmarkt toonde veel meer weerstand, en dit is een opportuniteit voor de lange termijn.
China bleef centraal staan in het nieuws van de opkomende markten. Na een optimistische start in juli daalden Chinese aandelen door negatieve economische data en vastgoedmarktinstabiliteit. De voormalige groeimotoren – export en vaste activa-investeringen – verminderen, wat leidt tot hogere werkloosheid en lagere binnenlandse consumptie. De financiële markten zagen de stimuleringsmaatregelen van de CCP als ontoereikend. China’s plannen om de economische transparantie te verminderen, versterkten het beeld dat het land ‘niet-investeerbaar’ zou zijn - een standpunt dat wij niet innemen. Als gevolg hiervan is de waarderingskloof tussen Chinese en mondiale aandelen de grootste ooit, en is de sterke uitstroom voortgezet.
De Amerikaanse 10-jaarsrente, nabij een 20-jarig hoogtepunt, dicteerde de toon op de obligatiemarkten. Ondanks dit blijven kredietmarkten stabiel, zelfs binnen het High Yield-segment. Gedreven door solide economische data en stijgende olie- prijzen, bouwden hedgefondsen en macrofondsen shortposities op, anticiperend op nog hogere rentestanden. Tegelijkertijd verhoogden wereldwijde institutionele beleggers hun Amerikaanse staatsobligaties, gelokt door het rendementsverschil met andere regio’s waar renteverlagingen plaatsvinden. Valutamarkten weerspie- gelden deze macro-economische trends. De euro daalde ten opzichte van de dollar te midden van een verzwakkende eurozone-economie, en de Chinese renminbi verzwakte door record kapitaaluitstromen uit China.
De grondstoffenmarkten zagen een forse opleving in de oliesector. Ondanks een vertragende Chinese economie en dankzij productiebeperkingen door een door Saoedi-Arabië geleide OPEC, herstelde de olieprijs met meer dan 50% vanaf het dieptepunt in 2023. Dit voedt marktonzekerheid, maakt beleidsreacties complexer en zorgt voor verwarring onder marktdeelnemers.
Aan het begin van het derde kwartaal, met name eind juli, herstelden beleggers- sentiment en -positionering zich aanzienlijk van het dieptepunt in 2022. Vanuit dat perspectief komt de volatiliteit van de afgelopen twee maanden als reactie op negatieve cijfers niet als verrassing. Intussen is het vermeldenswaardig dat de markten redelijk efficiënt zijn geweest in het disconteren van het opkomende, zij het verwarrende, macro-economische beeld. Hoewel technologie en luxegoederen vorig jaar beiden stegen, lieten ze in het derde kwartaal een uiteenlopende trend zien: tech profiteerde van AI-groei, terwijl luxe mogelijke vertragingen in China incalculeerde. Wat betreft grondstoffen, olie klom door vraag en aanbod, maar andere industriële grondstoffen bleven achter. De USD sterkte aan versus andere valuta, zoals de EUR, voornamelijk vanwege rendementsverschillen en macro-data.
We blijven geloven in een gediversifieerde portefeuille gericht op kwaliteit, technologie, klimaat en goud (hoewel het gewicht ervan is verminderd). Echter, we zijn waakzaam voor onvoorziene effecten van hogere rentetarieven en mogelijke economische verzwakking. We willen ook benadruk- ken dat obligaties opnieuw een belangrijke rol spelen in een portefeuille, wat ze tien jaar niet konden. Dat maakt ons optimistisch over de toekomst.