Obesitas: Een wereldwijde uitdaging met de Verenigde Staten als onbetwiste koploper

De obesitascijfers in de VS blijven stijgen, zelfs tijdens de COVID-19-pandemie. De oorzaken zijn complex en omvatten genetische, maatschappelijke en omgevingsfactoren. Veranderingen zoals meer zittend gedrag en de toename van sterk bewerkte voedingsmiddelen dragen bij aan deze trend. Hoewel gewicht en gezondheid niet altijd direct verbonden zijn, is deze evolutie zorgwekkend. Obesitas wordt vaak gekoppeld aan chronische aandoeningen zoals diabetes type 2, bepaalde kankers en hartziekten.

Ook hier tekent zich het verhaal van de twee Amerika’s af, met grote verschillen tussen staten. Centraal gelegen staten zoals West Virginia en Mississippi hebben de hoogste cijfers, terwijl kuststaten zoals DC, Vermont en Californië onder de 30% blijven. In Californië is zelfs een daling zichtbaar.

Naast de gezondheidsimpact is ook de economische last aanzienlijk. In 2019 schatte het Centers for Disease Control and Prevention (CDC) de jaarlijkse kosten gerelateerd aan obesitas op 173 miljard dollar, met de grootste kosten voor mensen van 60 jaar en ouder (1.500 tot 3.000 dollar per persoon). Dit benadrukt het belang van preventie op jonge leeftijd.

Hoewel preventie- en behandelingsmaatregelen aanvankelijk aanzienlijke investeringen vergen, kunnen de kosten van obesitas zonder ingrijpen uiteindelijk (veel) hoger uitvallen. De World Obesity Federation schat dat de kosten tegen 2035 wereldwijd meer dan 4 biljoen dollar zullen bedragen, of zo’n 3% van het BBP. Ook analyses van Amerikaanse verzekeringsplannen laten zien dat mensen met obesitas aanzienlijk hogere zorgkosten hebben dan mensen zonder.

Om obesitascijfers te keren, zijn veranderingen op maatschappelijk niveau nodig. Naast gezonder eten, meer bewegen, voldoende slaap en beter stressmanagement, kunnen ook medicijnen zoals GLP-1 helpen bij de behandeling van obesitas bij volwassenen. Dit leidt tot de discussie over de terugbetaling van deze nieuwe medicijnen.

Wie betaalt de rekening

GLP-1 zijn een nieuwe generatie afslankingsmedicijnen waarvan de eerste goedgekeurde versies recent op de markt werden gebracht door Novo Nordisk (‘Wegovy’) en Eli Lilly (‘Zepbound’). De Amerikaanse markt is cruciaal voor hun ver- kooppotentieel, maar zonder tussenkomst van verzekeringen bedragen de kosten ongeveer 1.300 dollar per maand. Hoewel de meeste Amerikaanse privéverzekeringen deze medicijnen nog niet dekken, neemt de druk vanuit werknemers toe, wat een belangrijk onderwerp is in onderhandelingen met werkgevers. Voor de dekking door overheidsprogramma’s Medicare (65+) en Medicaid (lage inkomens) lopen er diverse initiatieven.

De ‘Treat and Reduce Obesity Act’ (TROA) wil het CMS (Centers for Medicare & Medicaid Services - Amerikaans overheidsinitiatief voor de toegang tot o.a. Medicare en Medicaid) toestaan om door de FDA goedgekeurde obesitasmedicijnen, zoals Wegovy en Zepbound, onder Medicare te dekken. Hoewel het voorstel nog niet is goedgekeurd, krijgt het recent weer aandacht en wordt de goedkeuring binnen 1 à 2 jaar verwacht.

Tegelijkertijd onderzoekt het Congressional Budget Office (CBO) de maatschappelijke waarde van obesitasmedicijnen. Tijdens recente hoorzittingen gaf het CBO aan dat, als de Food and Drug Administration (FDA), de Amerikaanse overheidsinstantie die medicijnen en medische producten op veiligheid en effectiviteit beoordeelt, GLP-1-medicijnen goedkeurt voor cardiovasculaire indicaties, Medicare deze waar- schijnlijk zal dekken voor mensen met obesitas. Cruciaal hierbij zijn studies die het verband aantonen tussen GLP-1-medicatie en een verminderd risico op hart- en nierfalen. Tenslotte wordt onderzocht of GLP-1-medicijnen binnenkort opgenomen moeten worden in de prijsonderhandelingen onder de Inflation Reduction Act (IRA).

American way of living

Schattingen over de uiteindelijke omvang van de GLP-1-markt in de VS lopen uiteen, maar naar verwachting zal tussen de 5% (18 miljoen) en 12% (31 miljoen) van de bevolking tegen 2035 in aanmerking komen voor deze medicijnen, zodra de productiecapaciteit is opgeschaald en de terugbetalingsvoorwaarden duidelijk zijn. De adoptie van GLP-1-medicijnen zal verstrekkende gevolgen hebben. Uit enquêtes onder gebruikers blijkt dat zij minder uitgeven aan boodschappen, met een nog grotere daling in uitgaven aan restaurants en afhaalmaaltijden. Bovendien nemen andere gezinsleden deze gedragsveranderingen over, zoals gezonder en minder eten.

De consumptie van ongezond voedsel, zoals snoep en suikerhoudende dranken, daalt, terwijl de inname van eiwitrijke voedingsmiddelen toeneemt. Verrassend genoeg leidt GLP-1-gebruik ook tot een halvering van het gebruik van traditionele en e-sigaretten, wat kansen biedt voor de aanpak van ander verslavend gedrag. Waar eerdere (overheids)programma’s faalden, lijkt GLP-1 Joe Sixpack het zetje te geven om zijn levensstijl blijvend te veranderen.