Klimaatoplossingen op weg naar exponentiële groei

2020 was een meer dan bewogen jaar. Terwijl exponentiële technologieën floreerden, zaten industriële bedrijven in de hoek waar de klappen vielen. In het economisch landschap zijn er dan ook enkele duidelijke structurele trends en uitdagingen waarneembaar. Eén daarvan is zonder twijfel het klimaat. Zo streeft de Europese Green Deal in Europa naar klimaatneutraliteit tegen 2050. Ook China wil tegen 2060 CO2-neutraal zijn. Om deze doelen te verwezenlijken zijn de komende jaren forse investeringen nodig. Hernieuwbare energie zal steeds belangrijker worden, en er zal steeds duurzamer geproduceerd en geconsumeerd dienen te worden indien we de ambitieuze klimaatdoelstellingen wensen te halen.

De afgelopen 20 jaar steeg de jaarlijkse wereldwijde CO2-uitstoot van 24,2 miljard ton naar 36,6 miljard ton. Verder steeg de gemiddelde temperatuur op onze planeet sinds het begin van de 19^de eeuw met 1,14 graden Celsius. Het is geen geheim dat de opwarming van de aarde enkele grote gevolgen heeft voor mens, dier en maatschappij. Enkele feiten op een rij:

• De afgelopen 26 jaar smolt jaarlijks 279 miljard ton ijs énkel en alleen in Groenland
• Nog nooit was er zoveel CO2 in de atmosfeer als in mei 2020 (416 miljoen CO2-deeltjes per miljoen)
• De 20 warmste jaren ooit sinds 1880 vonden de laatste 22 jaar plaats
• Meer dan 1 miljoen diersoorten worden met uitsterven bedreigd door de klimaatopwarming

Het is duidelijk dat het klimaat een van dé uitdagingen van de toekomst zal zijn. There is no planet B.

Sustainable Development Goals

De Sustainable Development Goals (SDGs) werden opgesteld door de Verenigde Naties en bestaan uit 17 doelstellingen die onze wereld op een positieve manier moeten kunnen transformeren tegen 2030. Achter deze 17 doelstellingen kunnen maar liefst 169 concrete targets teruggevonden worden. Zo wordt de strijd tegen armoede aangegaan, wordt er gestreefd naar proper water voor iedereen en legt men de focus op een groenere planeet.

Uiteraard zullen deze SDGs gefinancieerd moeten worden. Schattingen van de Wereldbank en het IMF gaan uit van investeringen van 2 tot 4.5 biljoen dollar per jaar. Dat lijkt veel, maar deze bedragen zijn gelijk aan slechts 4% van het mondiale Bruto Nationaal Product (BNP). Deze investeringen zijn broodnodig om erger te voorkomen. Zo liggen de kosten van de klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit ettelijke keren hoger.

Overheden en bedrijven engageren zich

Overheden willen zich steeds meer engageren. De Europese Green Deal heeft een klimaatneutraal Europa voor ogen tegen 2050. In 2030 zou de CO2-uitstoot al 55% lager moeten liggen dan in 1990. China, de grootste uitstoter van CO2 op dit moment, kondigde op zijn beurt aan dat ze tegen 2060 CO2-neutraal willen zijn. Ook het feit dat Joe Biden voor minstens de komende 4 jaar president van Amerika zal worden is positief voor de strijd tegen de klimaatopwarming. Terwijl Trump als klimaatontkenner bestempeld kan worden, wilt Biden zich fors inzetten voor een groenere planeet. Onder Biden zou ook de Verenigde Staten tegen 2050 klimaatneutraal willen zijn. 125 landen hebben zich er momenteel toe verbonden om te streven naar CO2-neutraliteit. Wanneer elk land zijn doelen bereikt, zou de wereldwijde CO2-uitstoot met 63% gereduceerd kunnen worden.

Dat landen en overheden zich willen inzetten tegen de klimaatopwarming, is echter niet voldoende. Er is nog heel wat werk voor de boeg. Zo bestempelde de Europese Commissie onlangs het Belgisch plan als onvoldoende ambitieus. Het doel van 2020 was om 13% van de benodigde elektriciteit uit hernieuwbare energie te halen. Momenteel ligt dit cijfer op 9,4%.

Wanneer op dit elan verder gegaan wordt zal ons land tegen 2030 17,5% van de energiebehoeften uit hernieuwbare energie halen. Dat is ruim minder dan het indicatieve doel van 25% dat de Europese Commissie vooropstelt. Deze tendens is ook waarneembaar op globaal niveau. Zoals op onderstaande grafiek te zien zullen de komende jaren nog heel wat extra maatregelen en investeringen nodig zijn om de ambitieuze klimaatdoelstellingen te bereiken. Dit klinkt dan weer als muziek in de oren van de verschillende bedrijven die de komende jaren ongetwijfeld garen zullen spinnen bij de nog te verwezenlijken investeringen.

Ook bedrijven hechten dus steeds meer belang aan duurzaamheid. Naast een gezonde balans en de winstgevendheid van de onderneming, wordt er steeds meer aandacht besteed aan de impact op de maatschappij. Bedrijven dragen dan ook een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid. Naast jaarverslagen publiceren ondernemingen ook steeds vaker duurzaamheidsverslagen. Zo willen Amazon, Wal-Mart en Nike tegen 2025 enkel nog maar beroep doen op hernieuwbare energie. Tegen 2050 zou Microsoft zelfs alle door hen historisch veroorzaakte CO2-uitstoot teniet willen doen.

Forse investeringen in structurele oplossingen

Het coronavirus zorgde ervoor dat dit jaar de CO2-uitstoot 7% lager zal uitkomen dan vorig jaar. Dat is de grootste absolute daling ooit. Het neemt echter niet weg dat er een versnelling hoger geschakeld zal moeten worden om de ambitieuze klimaatdoelstellingen te bereiken. De komende jaren zullen honderden miljarden euro’s geïnvesteerd worden in groene projecten.

Dé oplossing bij uitstek is zonder twijfel hernieuwbare energie. Het opwekken van groene energie wordt dankzij het opklimmen van de leercurve, schaalvoordelen en technologische innovaties steeds goedkoper, en dus interessanter. Vandaag behoren verschillende vormen van zonne- en windenergie zelfs al tot de goedkoopste manieren om energie op te wekken. Volgens een studie van Lazard kost het $36 per megawattuur om op grote schaal zonne-energie op te wekken, en $40 per megawattuur voor onshore windmolens. Ter vergelijking: het opwekken van energie uit kolen en kernenergie hebben respectievelijk een kost van $112 en $164 per megawattuur. Verder biedt ook geothermie heel wat toekomstmogelijkheden. Dit jaar was 90% van alle nieuw geïnstalleerde elektriciteitscapaciteit reeds afkomstig van hernieuwbare energie.

Het streven naar klimaatneutraliteit gaat echter veel verder dan louter hernieuwbare energie. Zo is ook de duurzame productie van voeding, recyclage, duurzaam transport en duurzaam wonen (CO2-neutrale gebouwen, LED verlichting en isolatie) uiterst belangrijk. Allen dragen ze bij tot een duurzamere, betere en groenere wereld.

Bedrijven die op de één of andere manier inspelen op deze thema’s en concrete oplossingen aanbieden om de vele klimaat-gerelateerde problemen aan te pakken, gaan de komende decennia een zonnige toekomst tegemoet. Het breed gamma aan klimaatoplossingen zal de komende jaren immers profiteren van een sterke seculaire groei. Iets waar we bij Econopolis graag op willen inspelen. De komende weken zal u dan ook verschillende artikels voorgeschoteld krijgen waarin een aantal klimaatoplossingen met heel wat potentieel uit de doeken worden gedaan. Het boek Project Drawdown van Paul Hawken wordt hierbij als leidraad gebruikt. Paul Hawken is een professor en klimaatexpert die in zijn boek een handig overzicht geeft van de 50 meest efficiënte manieren om klimaatneutraliteit te bereiken tegen 2050.