De groene groeiagenda: Europa’s antwoord op klimaat en concurrentie

» De Clean Industrial Deal (CID), gelanceerd in Antwerpen, stuurt Europa’s industrie richting duurzaamheid maar met inbegrip van economische duurzaamheid (of concurrentiekracht)
» Klimaatbeleid en concurrentiekracht worden verbonden via energie-efficiëntie en veerkrachtige toeleveringsketens

De klimaatuitdaging van Europa: Groene industrie of groeiende kosten?

Hoewel de ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te worden nog steeds overeind blijft, bevindt Europa’s energietransitie zich op een kruispunt en wordt de realiteit steeds complexer. Hoge energieprijzen, kwetsbare toeleveringsketens en een energienetwerk dat modernisering vereist, zetten de industrie onder druk en roepen vragen op over de concurrentiekracht van Europa.

Beleidsmakers staan voor een dubbele uitdaging: de CO₂-uitstoot verder terugdringen zonder de industriële basis van Europa te ondermijnen. Voor bedrijven moet de transitie economisch haalbaar blijven; voor de bredere samenleving betaalbaar en werkzeker. De Clean Industrial Deal (CID) is het antwoord van de EU. Dit initiatief, gelanceerd in Antwerpen – een stad met een rijke industriële geschiedenis en een cruciale rol in de Europese chemiesector – bouwt voort op de Green Deal en het Draghi-rapport en vormt, samen met het “Affordable Energy Pact” en twee Omnibus-rapporten, een krachtig raamwerk om de industriële concurrentiekracht en economische veiligheid te versterken.

De Clean Industrial Deal: Klimaat en concurrentiekracht hand in hand

De CID richt zich op enkele cruciale investeringssectoren die nauw aansluiten bij thema’s die ook voor Econopolis van blijvend belang zijn: hernieuwbare energie, duurzame landbouw en voeding, duurzame mobiliteit, circulaire economie, energie-efficiënte infrastructuur en emissieopvang en -opslag. Dit zijn niet langer louter ecologische prioriteiten, maar economische en industriële noodzaken die de kapitaalstromen van de komende jaren zullen sturen.

De primaire focus van de CID – betaalbare energie – richt zich op de structurele uitdagingen van de Europese industrie: hoge kosten en netwerkbeperkingen. De nadruk verschuift van een eenzijdige groei van hernieuwbare energie naar de versterking van het elektriciteitsnet, investeringen in energieopslag en het waarborgen van stabiliteit. Dit sluit naadloos aan bij investeringen in energie-efficiënte infrastructuur, die een cruciale rol zullen spelen in de volgende fase van de industriële transformatie. Iberdrola illustreert deze transformatie: als een van ’s werelds grootste spelers in duurzame energie investeert het in hernieuwbare bronnen, slimme netwerken en opslagoplossingen voor een stabiel en betaalbaar energiesysteem. Naast Iberdrola is E.ON een voorbeeld van een bedrijf dat goed gepositioneerd is om van deze ontwikkelingen te profiteren.

Het tweede speerpunt – gerichte kapitaalinvesteringen – markeert een duidelijke strategische keuze binnen de klimaatagenda. Niet alle groene technologieën zijn even schaalbaar of rendabel. De investeringsstromen zullen zich daarom richten op hernieuwbare energiebronnen met bewezen commerciële levensvatbaarheid, duurzame transportoplossingen met economische schaalvoordelen en circulaire bedrijfsmodellen die efficiënt materiaalgebruik stimuleren in plaats van onhoudbare recyclingsystemen. De boodschap is helder: kapitaal zal vloeien naar projecten die niet alleen ecologische, maar ook financiële meerwaarde creëren. Een visie die wij al lange tijd uitdragen. Veolia laat zien hoe circulaire bedrijfsmodellen zowel duurzaamheid als financiële waarde creëren. Het bedrijf biedt innovatieve energieoplossingen, zoals warmtekrachtkoppeling en districtverwarming, en profiteert van stabiele inkomsten uit langdurige contracten en efficiënte operaties. Schneider Electric is een ander aandeel dat uitstekend gepositioneerd is binnen dit speerpunt door zijn focus op energie-efficiëntie en intelligente infrastructuur.

“Europa is niet alleen een continent van industriële innovatie, maar ook een continent van industriële productie. Toch is de vraag naar schone producten vertraagd en zijn sommige investeringen naar andere regio’s verschoven. We weten dat er nog te veel obstakels in de weg staan voor onze Europese bedrijven – van hoge energieprijzen tot een buitensporige regeldruk. De Clean Industrial Deal is bedoeld om de belemmeringen weg te nemen die onze bedrijven nog tegenhouden en een duidelijke businesscase voor Europa te maken.”
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie

Het derde speerpunt – veerkracht in de toeleveringsketen – onderstreept de noodzaak om strategische grondstoffen, lokale productie en emissieopslagtechnologieën veilig te stellen. Of het nu gaat om duurzame landbouw, industriële materialen of geavanceerde CO₂-opvang, de EU erkent dat de energietransitie niet afhankelijk mag zijn van import en kwetsbare bevoorradingslijnen. De CID bevordert het sluiten van materiaalcycli, het versterken van de Europese productiecapaciteit en het versnellen van de industriële decarbonisatie. Air Liquide speelt een cruciale rol in CO₂-opvang en de versterking van de Europese productiecapaciteit. Met duurzame industriële gassen en innovaties in emissieopslag helpt het de industrie te decarboniseren en de afhankelijkheid van kwetsbare bevoorradingslijnen en fossiele brandstoffen te verkleinen. Linde is eveneens een sterke speler op dit gebied met zijn expertise in industriële gassen en schone energieoplossingen.

De nieuwe industriële norm: efficiënt, duurzaam en veerkrachtig

Voor bedrijven en sectoren betekent de CID dat efficiëntie, technologie en robuuste toeleveringsketens meer dan ooit de basis zullen vormen voor een duurzaam concurrentievoordeel. Een ontwikkeling die voor ons als investeerders vooral kansen creëert.